რა არის ფუნქციური დისპეფსია, ან რატომ არ ტკივა გასტრიტი?

ვფიქრობ, ბევრ თქვენგანს ჰქონია ტკივილი, წვა მუცლის ზედა ნაწილში ან სიმძიმის შეგრძნება ჭამის შემდეგ. როგორც წესი, შემდეგ ტარდება გასტროსკოპია და ზოგჯერ კუჭში ეროზიაც ჩანს. შედეგად, ეს მდგომარეობა ხშირად ინტერპრეტირდება როგორც „გასტრიტის გამწვავება“. მაგრამ ნამდვილად ასეა? ჩვენი კუჭის ანატომია ისეა მოწყობილი, რომ ლორწოვან შრეში ტკივილის რეცეპტორები არ არის. ეს ნიშნავს, რომ ჰიპერემიის (წითლად ყოფნის) ან ეროზიის (ზედაპირული დაზიანების) შემთხვევაშიც კი ადამიანს ფიზიკურად ვერ ექნება ტკივილი.

მაშ, რა ტკივა სინამდვილეში?
კუჭის კუნთოვანი შრე მდიდარია ნერვული დაბოლოებებით — სწორედ ისინი გადასცემენ დისკომფორტის სურათს.

რა არის ფუნქციური დისპეფსია?
ფუნქციური დისპეფსია — ეს არის მდგომარეობა, როცა აღინიშნება დისკომფორტი და ტკივილი მუცლის ზედა ნაწილში, ნაადრევი სიმაძღვრის შეგრძნება ჭამის შემდეგ, მაგრამ კუჭში სტრუქტურული ან ორგანული პათოლოგია არ ფიქსირდება. სხვა სიტყვებით, სერიოზული დაზიანების გარეშეც კი შესაძლებელია ძლიერი დისკომფორტი.

რა უნდა გაკეთდეს პირველ რიგში?
პირველ რიგში დეტალურად განვიხილავთ სიმპტომებს, ოჯახურ და მედიკამენტურ ანამნეზს, კვებით ჩვევებს. თუ არ არის „წითელი ალმები“ (ორგანული დაავადებების საშიში ნიშნები), ვამოწმებთ Helicobacter pylori-ს.

Helicobacter pylori — რა არის ეს?
ეს ბაქტერია ცხოვრობს კუჭში და ჩვეულებრივ ბავშვობიდან გვხვდება. ის შეიძლება გახდეს დისკომფორტის გამომწვევი და მისი ხანგრძლივი არსებობა ზრდის კუჭის კიბოს რისკს. აღმოჩენის შემთხვევაში ვიწყებთ მკურნალობას — ბევრ პაციენტს უკვე ამ ეტაპზე აქვს მნიშვნელოვანი გაუმჯობესება.

თუ Helicobacter pylori არ არის — მაშინ რა არის მიზეზი?
ფუნქციური დისპეფსია მრავალფაქტორიანია და ხშირად გამოწვეულია კომბინაციით:
- ნერვული სისტემის მომატებული მგრძნობელობა
- მაღალი სტრესი (შფოთვა, გადაღლა, დეპრესია)
- კუჭისა და წვრილი ნაწლავის მიკრობიომის ცვლილებები
- იმუნური რეაქციების თავისებურებები
- ხშირად გვხვდება მწეველებში, ჭარბწონიანებში და მათში, ვინც მუდმივად სტრესის ქვეშ ცხოვრობს

შემდეგ რა უნდა გავაკეთოთ?
დიეტა საჭიროა? არა. თანამედროვე დიეტოლოგიამ უკვე უარი თქვა მკაცრ შეზღუდვებზე. მთავარია ინდივიდუალური „ტრიგერული“ პროდუქტის იდენტიფიცირება და მისი შეზღუდვა. პაციენტები ჩვეულებრივ ზუსტად იცნობენ იმ საკვებს, რომლებიც იწვევს დისკომფორტს.

მკურნალობა მედიკამენტებით ეტაპობრივია. პაციენტებთან მუდმივ კონტაქტში ვარ, რადგან თერაპიას ვაფასებთ 4–8–12 კვირაში.

ფუნქციური დისპეფსიის დიაგნოსტიკა და მკურნალობა საჭიროებს სიფრთხილესა და თანმიმდევრულ მიდგომას. ექიმისა და პაციენტის ერთობლივი მუშაობა საშუალებას იძლევა მივაღწიოთ რემისიას, გავაუმჯობესოთ ცხოვრების ხარისხი და დავუბრუნოთ „გემო“ და სიამოვნება ჭამას. თუ გაწუხებთ მუცლის დისკომფორტი ან უსიამოვნო შეგრძნებები ჭამის შემდეგ, მოხარული ვიქნები მიგიღოთ კონსულტაციაზე A CLINIC-ში, თბილისში!